Vlaanderen als logistieke topregio: realisaties en aanbevelingen

Dag en nacht worden oneindig veel tonnen goederen vervoerd over de Vlaamse wegen. De centrale ligging in de Blauwe Banaan – de drukste regio ter wereld – én een dicht netwerk van spoorwegen, havens, luchthavens en autowegen maken van Vlaanderen een logistieke draaischijf binnen West-Europa. Wat zijn volgens de Vlaamse minister van Mobiliteit en Openbare Werken de grootste uitdagingen voor onze logistieke en transportbedrijven? En welke beleidsmaatregelen heeft de Vlaamse regering al voorzien om hen hierbij te ondersteunen?

“Naast ligging en infrastructuur zijn ook de technische expertise, taalvaardigheid en productiviteit van Vlaamse werknemers een belangrijke troef. En de innovatiekracht van onze Vlaamse logistieke bedrijven!”

Laagdrempelige jobs

Er zijn echter ook heel wat uitdagingen voor de sector. “De krapte op de arbeidsmarkt is een belangrijk aandachtspunt”, aldus de minister. “Ik hoop dat we voor een deel in eigen land geschikt personeel kunnen vinden. Wallonië moet een sterker activeringsbeleid voeren. Een ambitieus en doelgericht samenwerkingsakkoord tussen VDAB en Forem is hiervoor noodzakelijk. Ook moeten we kijken naar de arbeidsreserve.”

“De logistieke sector telt veel laagdrempelige jobs. Laat ons jongeren er vanop de schoolbanken al enthousiast voor maken! We moeten waakzaam zijn dat onze bedrijven voldoende medewerkers kunnen blijven vinden. Die uitdaging is groot, ook in andere landen. Volgens The Economist zou men alleen al in Duitsland nood hebben aan 100.000 vrachtwagenchauffeurs. Het is dan ook begrijpelijk dat de sector ook medewerkers in het buitenland zoekt.”

Extra bedrijfsruimte ontwikkelen

“Ook op het vlak van bedrijfsruimte moeten we een versnelling hoger schakelen”, geeft de minister aan. “Ik zet bijvoorbeeld in op het ontwikkelen van watergebonden bedrijfsruimte. Binnen het ENA-overleg (Economisch Netwerk Albertkanaal, n.v.d.r.) ben ik een groot voorstander om op zoek te gaan naar extra terreinen. Transport via water zorgt voor minder (vervuilend) wegverkeer. Dat is dus dubbele maatschappelijke winst.” 

Volgens de minister is de vergroening van de logistieke sector essentieel. “In Vlaanderen is zo’n 21% van alle CO2-uitstoot afkomstig van mobiliteit. Goederentransport neemt daarvan de helft voor zijn rekening. Het is dus belangrijk dat we zoveel mogelijk voertuigkilometers verschuiven naar meer duurzame alternatieven zoals water en spoor, of vergroenen met de keuze voor zero-emissie.”  

Groen licht voor modal shift

Om duurzame logistiek en mobiliteit aan te moedigen nam de Vlaamse regering al enkele initiatieven. “Ik deed al heel wat investeringen in de waterwegen, het spoor en multimodale knooppunten. Zo liet ik bijvoorbeeld alle bruggen boven het Albertkanaal verhogen, zodat hoger gestapelde vrachtschepen verder het land kunnen binnenvaren. Vanuit Vlaanderen investeren we ook mee in spoorprojecten, terwijl dit in essentie een federale bevoegdheid is. We hebben een lijst van elf Vlaamse prioriteiten waarvoor we 100 miljoen euro voorzien. Zo is er het 3RX-dossier dat tot een tweede ontsluiting richting hinterland (Duitsland) moet leiden, en de creatie van nieuwe watergebonden bedrijventerreinen in het kader van het al genoemde ENA. Op mijn vraag worden nieuwe zones voor bedrijfsontwikkeling onderzocht in de provincies Limburg en Antwerpen. Ook wat de omschakeling naar zero-emissievrachtwagens betreft, ondersteunen we de sector. Zo hebben we al twee projectoproepen gelanceerd voor laadoplossingen voor zware vracht.”

Ambitieus VIAVIA-project

De minister verwijst ook naar het VIAVIA-project: “Hiermee willen we het goederenvervoer over de weg, het water en in de lucht in onze regio verduurzamen, met een modal shift richting water en spoor. Dit doen we met een Top Team van experts en vijf specifieke Taskforces met experts, stakeholders en de sector. Ze bundelen hun krachten richting emissievrij vrachtvervoer in Vlaanderen.”