Praktijktips voor een veilige magazijnomgeving

Bij logistieke processen liggen heel wat veiligheidsrisico’s op de loer. Van het veilig laden en lossen van goederen tot het waarborgen van de gezondheid van werknemers in magazijnen: er zijn tal van potentiële gevaren. Wat zijn de algemene principes met betrekking tot veilig en gezond werken in de logistieke keten? Een korte toelichting.

Frequente ongevallen in de logistieke keten vragen om een grondige evaluatie van specifieke risico’s. Dit is dan ook een verplichting in de wet- en regelgeving: de opmaak van een specifieke risicoanalyse. Bij het nemen van de nodige preventiemaatregelen kan je de preventiehiërarchie hanteren: eerst het risico aan de bron bestrijden, dan collectieve maatregelen nemen en, in laatste instantie, het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen toepassen, zoals veiligheidsschoenen, signalisatievestje en veiligheidshelm.

Uiteraard verschillen de risico’s in de logistieke keten van onderneming tot onderneming. Het gebruik van vorkheftrucks en andere interne transportmiddelen staat met stip bovenaan. Mogelijke risico’s hierbij zijn het omkantelen van een voertuig, het vallen van te transporteren materialen en zeker ook aanrijdingen tussen een intern transportmiddel en voetgangers. Dit kan je voorkomen door organisatorische maatregelen te nemen, zoals het scheiden van vorkheftrucks en voetgangers. Ook het opleiden van vorkheftruckchauffeurs in je bedrijf is zeer belangrijk. Daarnaast wordt het gebruik van signalisatieborden, belijningen en spiegels op gevaarlijke plaatsen sterk aanbevolen.

Naast vorkheftrucks verdienen ook andere arbeidsmiddelen de nodige aandacht op het vlak van veilig gebruik. Denk bijvoorbeeld aan bepaalde sorteermachines of gewoonweg een (breek)mes om verpakkingen te openen. Een sorteermachine moet beschikken over een CE-markering. Een preventieadviseur moet bij de aankoop veiligheidscriteria opleggen én deze na montage in dienst stellen. Uiteraard is regelmatig onderhoud van deze machines essentieel om de veiligheid te garanderen. Gewone breekmessen vervang je beter door veiligheidsmessen. Dit zijn messen met terugtrekkend lemmet.

Een belangrijk gezondheidsrisico hangt samen met de fysieke belasting van de werknemers. Deze fysieke belasting moet zoveel mogelijk voorkomen worden. Is dit moeilijk of niet haalbaar? Dan investeer je in de nodige opleidingen voor je magazijnmedewerkers om hen de juiste tiltechnieken aan te leren. Loopt een van je medewerkers toch een kleine wonde op? Dan moet je kunnen rekenen op voldoende medewerkers die de nodige EHBO-skills hebben. Ook de jaarlijkse brandevacuatieoefening is een belangrijke stap richting veilige werk-omgeving. Zorg ervoor dat op de werkvloer altijd voldoende brandblusmiddelen en opgeleide brandbestrijders aanwezig zijn. Ook voor ploegenarbeid moeten er trouwens voldoende opgeleide EHBO’ers en brandbestrijders stand-by zijn. Evacuatiedeuren of -poorten moeten er dan weer voor zorgen dat bij brand je werknemers snel het magazijn kunnen ontruimen. Ook deze poorten moeten, net zoals het machinepark in je organisatie, regelmatig onderhouden worden voor een optimale werking.

Laadkades vormen een specifiek risico. Een chauffeur die met zijn of haar vrachtwagen tot tegen de loskade rijdt, moet de nodige veiligheidsinstructies ontvangen. Ook moet hij of zij over de nodige persoonlijke beschermingsmiddelen beschikken. Voor het lossen van de oplegger gelden de nodige preventiemaatregelen, met het voorkomen van een bewegende oplegger als belangrijkste aandachtspunt. Een andere belangrijke maatregel is het inspecteren van de staat van de opleggervloer, zodat het lossen en laden met transpallet of vorkheftruck in alle veiligheid kan gebeuren. Ook mogelijke botsingen tussen voetgangers en vorkheftrucks of transpalletten, maar ook tussen vorkheftrucks onderling, verdienen de nodige aandacht.

Denk eraan om schuifpoorten te voorzien van een veiligheidssysteem, waardoor zij niet uit hun rails kunnen lopen of omvallen. Deuren en poorten mogen geen risico’s opleveren voor werknemers. Op het buitenterrein is voldoende verlichting essentieel om een veilige werkomgeving te creëren. Last but not least moeten leidinggevenden in je organisatie, zoals ploegverantwoordelijken, voldoende toezicht houden op de activiteiten. Zij moeten er mee over waken dat persoonlijke beschermingsmiddelen (correct) worden gebruikt, dat vorkheftrucks, inpakmachines of veiligheidsmessen veilig zijn (en blijven!) en – vooral – dat potentieel gevaarlijke machines enkel bediend worden door werknemers die voldoende opgeleid zijn om er veilig mee te werken. Ook het overbelasten van vorkheftrucks is een belangrijk aandachtspunt waarop je chauffeurs moet aanspreken.